Azkenean auzoan aurkeztu dugu ikuskizuna. Sortze beretik genuen buruan Iñatzun (Ereñotzun), Jexux eta bion bizileku izan den herri-auzoan, aurkeztu behar genuela ikuskizuna, baina kontu bat eta beste, atzeratzen joan da eguna. Ondo halere, urtero egiten den Kultur Astean estreinatu baitugu. Esan dut urtero egiten dela Kultur Astea gure barrioan (hala esaten diogu guk askotan, barriyua). Partxis lehiaketa, proiekzioak, hitzaldiak, tailerren bat, ikuskizun bereziren bat, bertso afaria eta gaztain jatea egiten dira, ia urtero, beti zerbait berri antzekoa sartzen bada ere. Oso giro polita sortzen da barrioan, eta bestela inguratzen ez den jendea ere gerturatzen da egun horietan. Auzo guztiek behar lukete halako zerbait, esango nuke.
Ez genuen urduritzeko denborarik ere eduki. Musika aparatuak eta prestatu eta afaria jarri genuen Ur-Mia elkartean, han bertan eskaini behar baikenuen saioa. Hamar eta erdietan hastekoa zen eta, ordua jo, eta inor ez, salbu eta, poesiagatik baino, txuletaren baten usainean hurbildutako laupabost lagun. Gero denak batera etorri ziren eta, azkenerako, berrogeiren bat lagun, denak ezagunak, denak lagunak, elkartu ginen arte. Etxean jokatzearen abantailak. Uste genuen gu bion amak eta lagunen bat besterik ez zirela agertuko eta, tira, giro polita sortu zen azkenean, atsegina, goxoa.
Eseri ginen aulkietan, emanaldia hasteko, eta niri Atxagaren "Soinujolearen semea" etorri zitzaidan burura. Esplikatuko dut.
Soinujolearen semeak maite du galtzen ari den nekazal mundu hori, bertako izan nahi luke, baina ezin du, ez da hori bere mundua, beste leku bat egokitu zaio, eta arraildura horretan bizi da, nahi eta ezin horretan. Susmoa dut autobiografikotik asko dutela nobelako pasarteren batzuk. Alegia, Atxaga bizi izan dela arraildura horretan.
Ereñotzu Hernanitik Goizuetarako bidea hartu eta sei kilometrora dago, Urumearen bailara estu, zokoan. Aspalditik izan da abeltzain eta nekazari lurra, burdinola eta muga izateaz gainera (gertuago du Nafarroarekin muga, Hernaniko hiribildua baino). Han hazi ginen gu, baserritar hernaniarrentzat, kalekume aitonamonen begietara. Ereñotzun hazi eta Hernanira bizitzera etorri garenok ereñotzuar gara hernaniarrentzat, hernaniar ereñotzuarrentzat. Sentitzen dut nik ere arraildura hori, bizi dut bi munduen arteko eten hori, nolabait uztartzen saiatzen banaiz ere.
Adibidez, desbrozadora hartu eta sasia ebakitzen jardutea ez da poeta batentzako lana. Baina Ereñotzun poesia errezitaldi bat eskaintzea, esate baterako, ez da nekazari batentzako lana.
Poesia esaten dugunean, gauza zail, ulerkaitz, konplikatua datorkigu burura. Nola ulertuko dute poesia baserritar zantar horiek, hiritarrek ere ezin badute ulertu?
Uste dut horretarako nahi duela Atxagak Euskal Hiriaren mamu hori, jendea "kultoagoa" izan dadin, "liberalago", "irekiago". Tira, ez gara kontzeptu hauen antzutasunari buruz teman hasiko orain, nahi duenak ateak zabalik ditu datorren urteko udazkenean Ereñotzuko Kultur Astera etortzeko eta kulturmetroa pasatzeko.
Beraz Ereñotzun, guretzat duen karga sinboliko horrekin guztiarekin, poesia errezitaldi bat egitea... gauza berezia da. Eta hori dena etorri zitzaidan burura, hasi aurretik.
Eta, horrenbesterekin, gustora aritu ginen, gozo, esan bezala, halaxe hartu gintuzten eta. Ez dakit Euskal Hiriak hainbesteko abegirik eta berotasunik eskainiko ligukeen ez hango eta ez hemengo garenoi. Ardiak behintzat ederrago daude soroan, autoen ipurdian baino, eta gu ere halaxe. Larrekoak larrera nahi.
